Arktyka na początku XXI wieku. Między współpracą a rywalizacją
Publikacja, którą oddajemy w Państwa ręce gromadzi kompletnie zebraną i odpowiednio usystematyzowaną, bogatą wiedzę o Arktyce. Autorzy poszczególnych artykułów wnoszą wiele nowych treści w formie opisów i analiz o dużej wartości poznawczej. Praca ta, jest prawdopodobnie pierwszą w naszym kraju tak obszerną pracą zbiorową poświęconą wyłącznie Arktyce.
Michał Łuszczuk, Wprowadzenie 9
Część I. Cechy i czynniki prawno-instytucjonalne, polityczno-militarne, gospodarcze i żeglugowe oraz środowiskowe i klimatyczne determinujące korzystanie z obszarów morskich i podmorskich Arktyki oraz zarządzanie nimi 19
Mariusz Mieczkowski, Jurysdykcja państwowa na obszarach morskich Arktyki 21
Andrzej Makowski, Szelf kontynentalny Arktyki: źródło kryzysu czy współpracy Międzynarodowej 41
Marta Przygodzka-Markiewicz, Rola Komisji Granic Szelfu Kontynentalnego w kontekście międzynarodowej rywalizacji w regionie Arktyki 57
Maja Głuchowska-Wójcicka, Zastosowanie koncepcji wspólnego dziedzictwa ludzkości w spornej kwestii statusu prawnego Arktyki 73
Dariusz R. Bugajski, Żegluga arktyczna w świetle międzynarodowego prawa morza i praktyki państw nadbrzeżnych 89
Wojciech Janicki, Rywalizacja w Arktyce: przesłanki polityczne czy gospodarcze? 105
Ryszard M. Czarny, Rozwój ekonomiczno-społeczny High-North: wyzwania i szanse regionu arktycznego 123
Ryszard Szpyra, (Nie)bezpieczeństwo militarne w regionie Arktyki – zarys problematyki 143
Anna Pięcińska, Wielka wojna o „arktyczne złoto”, czyli polski dyskurs medialny o Arktyce w latach 2005–2010 161
Katarzyna Dośpiał-Borysiak, Wielopoziomowe zarządzanie a zmiany klimatu w regionie arktycznym 175
Joanna Herda-Jarecka, Prawne aspekty międzynarodowej współpracy państw z zakresu ochrony środowiska w Arktyce 197
Katarzyna Kępka, Ochrona klimatu Arktyki w świetle dokumentów międzynarodowych 217
Część II. Znaczenie struktur instytucjonalno-prawnych oraz znaczenie ludów rdzennych dla rozwoju regionalizmu arktycznego 241
Michał Łuszczuk, Regionalizm (morski) w Arktyce 243
Damian Szacawa, Struktury współpracy subregionalnej w Europie Północnej: Rada Państw Morza Bałtyckiego, Euroarktyczna Rada Morza Barentsa i Rada Arktyczna 257
Piotr Graczyk, Rada Arktyczna jako główne forum współpracy w Arktyce 281
Joanna Grzela, Nordycka Rada Ministrów wobec reform wewnętrznych w północno-zachodniej Rosji 317
Paulina Landry, Norwesko-rosyjska współpraca w regionie Morza Barentsa i jej priorytety na początku XXI wieku 335
Adam Stępień, Rola ludów rdzennych w budowaniu Arktyki jako regionu politycznego 373
Marta Petryk, Własne miejsce w społeczeństie. Oczekiwania i dążenia współczesnych Kwenów 399
Część III. Polityki wybranych państw oraz Unii Europejskiej dotyczące regionu Arktyki 415
Piotr Graczyk, Polityka Stanów Zjednoczonych w regionie Arktyki 417
Marcin Tarnawski, Problem Arktyki w polityce zagranicznej i bezpieczeństwa Rosji 453
Tomasz Brańka, Znaczenie Grenlandii w polityce Danii oraz we współczesnych stosunkach międzynarodowych 467
Marcin Gabryś, Dziedzictwo Pierre’a Trudeau. Strategia Kanady w odniesieniu do zagrożeń ekologicznych i problemu suwerenność nad wodami Arktyki na przełomie lat 60. i 70. XX wieku oraz obecnie 485
Krzysztof Kubiak, „Nowi gracze” z Azji Wschodniej wobec Arktyki w pierwszych dekadach XXI wieku 509
Violetta Gul–Rechlewicz, Holenderska polityka wobec Arktyki. Nowy Niderlandzki Program Polarny (2010–2014) 531
Kinga Smoleń, Arktyka w polityce Unii Europejskiej w latach 2008–2010 545
Magdalena Tomala, „Wymiar Północny” Unii Europejskiej wobec problemów Arktyki 557
Informacje o Autorach 573
Summary 575
